Sintaxisa

4.1. Ezetza

 

TEk bi ejenplotan dakar PARTIZIPIXUA + EZ DAKO formia. Baleike "guratako, entzundako, jandako" eta antzerakuen analogixaz egittia, baiña ezezkuan. Edozelan be, gaur egunian ahozko jardunian ez da holakorik egitten. Hamen TEn ejenpluak:

"Aittu zittuan, entzun gura ez dako berbak" (TE, 117).

"Ba'nekixan, Jauna, biotz-gogorra zarana, eraiñ ez dako lekuan metatzen dozuna..." (TE, 263).

Edozelan be, ostian be badarabil "ezer ez dako" forman, 'desheredado' esanguriakin:

"Ezer-ez-dakuen buru jarri zan" (TE, 282).

 

4.2. Mendeko perpausak

 

4.2.1. Konpletibak

 

• -NA:

 

"Ontxe ikusi da gizona dana" (TE, 286).

4.2.2. Relatibuak

 

• DANA: "part. act. irregular del verbo ser.

 

Dana da; ez izan zana" (TE, 286).

4.2.3. Moduzkuak

 

• -LA: "En las flexiones de los verbos auxiliares, caracterí­stica terminal. Estilización en gerundio" (TE, 507).

 

"Nai dorala eiñ dot; nai dozula eiñ dozu; nai dabela eiñ dau; nai dogula eiñ dogu, nai dozuela eiñ dozue, nai dabela eiñ dabe" (TE, 507).

4.2.4. Kausazkuak

 

• -LAKO: "sufijo o desinencia equivalente a la conjunción castellana porque, y que responde al inquisitivo gaittik.

 

-Zergaittik eiñ dozu ori? -Goguak emon destalako. Zeregaz neukalako" (TE, 510).

 

 

4.2.5. Denporazkuak

 

• -NIAN: "Desinencia de ablativo equivalente al adv. cuando:

 

Gerriak urten ebanian. Etorri giñanian" (TE, 576).