Bilaketa aurreratua

burdiña
Zk.0
Sarreraburdiña
Aldaerak
Forma estandarraburdina
Kategoria gramatikalaIzen arrunta
IturriaTE: Toribio Etxebarria (T. ETXEBARRIA, 1998)
BaliokideakHierro (Fe).
EsanahiaMetal hutsa, grisa, harikorra, xaflakorra eta gogorra da. Burdiña industrialian beste elementu batzuekin aleauta dago (ETNO).
Adibideak · Burdiñia, Bizkaiko mendixetan ugari izan da. / En las montañas de Vizcaya se ha dado abundante hierro. (TE)

· Burdiña gorixa hartzen eban eskuan, Ferran mailluarixak. / Fernan, el martillador, agarraba un hierro al rojo. (TE)

· Sutako burniagaz jo eban buruan. / Con el hierro de fuego le dió en la cabeza. (TE)

· Burdiñako biharrak Eibarren hamaika laguni emon detse bizimodua. Bai, izan be, berak dakar gure ondasuna. / (JSM)

· Mendi-ibilli bat egiñ ondoren, etxeruzkuan, berihalaxe hartzen dogu burdiña usaiña Eibarrera hurreratzian; begi-itsuan be igarriko genduke nora goiazen. / (JSM)

· Galtzairua eta burdiñia, lanerako, ez dittuk bardiñak. / (RL)

ErabileraGehixenak, zuzen, amaieran berezko -a dabela darabixe; gaur egunian burdin ("-a" bakua) be entzuten da, gaztien artian.
Esteka
Oharrak"burnia: síncopa de burdiñia" (TE, 279). TEk burdiña-n sinonimotzat dakarren arren, ez da Eibarren burnia erabiltzen. Mugagabeko formia burni izatera artikulua hartzerakuan burnixa izan biharko leuke eta burnia da adibidian darabillena, burni berbia arrotza jakon seiñale.
Azpisarreraburdiña-txatar, burdin barra, burdin oratzar, burdin hari, burdiña-salda, burdiñia landu, galda-burdiña, iraz-burdiña, burdin ziri.

Adibideak

Burdiñia, Bizkaiko mendixetan ugari izan da.En las montañas de Vizcaya se ha dado abundante hierro.TE
Burdiña gorixa hartzen eban eskuan, Ferran mailluarixak.Fernan, el martillador, agarraba un hierro al rojo.TE
Sutako burniagaz jo eban buruan.Con el hierro de fuego le dió en la cabeza.TE
Burdiñako biharrak Eibarren hamaika laguni emon detse bizimodua. Bai, izan be, berak dakar gure ondasuna.JSM
Mendi-ibilli bat egiñ ondoren, etxeruzkuan, berihalaxe hartzen dogu burdiña usaiña Eibarrera hurreratzian; begi-itsuan be igarriko genduke nora goiazen.JSM
Galtzairua eta burdiñia, lanerako, ez dittuk bardiñak.RL