lur.
1 . lur. iz. (TE). Tierra. "Mineralogía. Producto de la descomposición de las rocas" (TE, 537). Harrixetatik aparte, gei organikuak be badaukaz.
Hango baserriko lurrak aberatsak dira. / Lur-baltza dagok hamen inguruan; en kanbio, han soluan lur-zurixa. Eitten zuan, urte batia hangua hamen eraiñ; ta hamengua han eraiñ. Bentajia eitten jok kanbixatzerakuan lurra.
4 . lur. iz. (TE). Suelo. "Suelo donde pisamos" (TE, 536).
Lurran gaiñian bizi gara hill arte. / Harro ebillen danon gaiñetik, baiña lurrera etorri da.
5 . lur. iz. (TE). Tierra [pais]. Munduan badira ondiok ezagutzen ez diran lurrak. Sarrittan pluralian.
1 . lurra jo [lur jo]. du ad.-esap. (TE). Tocar fondo, decaer; arruinarse. Jausi. Hondatu, behia jo.
Gure Jaunak, kurutzia lepuan ebala, hiru bidar jo eban lurra. / Hainbeste urtian harro izandako etxia, gaur lurra jota.
lur egin. du ad. (ETNO). Labrar y preparar la tierra para la siembra. Lehen ortua gorritzen jardun dogu, lur eitten. Ik. lubarrixa egin.
lur on. iz. (TE). Buena Tierra. Antxiñakuak gurasuen lurrari Lur Ona esaten zetsen.
lur-aldatze. iz. (TE). Transplante [de tierra]. Lur-aldatzia iratargixa kontuan eukitta ein bihar da.
lur-ikara [lurrikara]. iz. (TE). Terremoto. "Temblor de tierra" (TE, 536).
Bart lur-ikaria izan da.
lur-mendi. iz. (TE). Monte terroso. "Monte cubierto de tierra y vegetación en oposición a Aizgorri, roca pelada" (TE, 536).
Azkonabitza, lur-mendi ederra, Elgetara bidian. Anton. hatx-gorri.
lurra emon (lur emon) [lurra eman]. dio ad. (TE). Enterrar, inhumar. Hildakua lurperatu.
Atzo emon detse lurra bere jaixo herrixan. Ik. enterrau. Enterrau gehixago erabiltzen da.
lurra hartu. du ad. (TE). Enraizar, prender, echar raíces. Landarak.
Juan zan astian sartu genduzen landarak lurra hartu dabe. Ik. jarri.
lurrian sartu [lurrean sartu]. esap. (TE). Enterrar. Jo-ta lurrian sartuta laga eban gizajua.