| Sarrera nagusia | bera-en adiera da. |
|---|---|
| Zk. | 1 |
| Sarrera | bera |
| Aldaerak | |
| Forma estandarra | |
| Kategoria gramatikala | Izenordaina |
| Iturria | TE: Toribio Etxebarria (T. ETXEBARRIA, 1998) |
| Baliokideak | él, ella, ello; él/lo mismo, la misma. |
| Esanahia | Indartutako erakuslia da, ber-a, baiña izenordain moduan lexikalizauta dago. |
| Adibideak |
· Bera etorriko zala hodetan, bere aingeruegaz, onak eta txarrak erabagitzera. / Que él vendría sobre las nubes, con sus ángeles a juzgar a los buenos y a los malos. (TE) · Kendu zetsezen eskubide guztiak eta bera katiegaz eruan eban kerizpera. / Le privaron de todos sus derechos, y con cadenas le llevaron a la sombra. (TE) · Berak esandako gauzia da esan detsutena. / Lo que te he dicho es cosa que lo dijo él. (TE) · Hori zeregiñori ein deixala berak. / Esa labor, que la haga él. (TE) · Etxekalte aterpebako bat zan, esaten ebana Eibar erdixa zala berana. / Etxekalte era un sin techo que decía que medio Eibar era suyo. (TE) · Beretzako beria, bestiena erdi bana. / Lo suyo para sí; lo de los demás, a medias. (TE) |
| Erabilera | Funziño nagusixak, TEk diñuan lez, hónek dira: "Nominativo de la tercera persona del singular, sujeto de los ver. intran. o neutros" (TE, 240), eta "Acusativo de la tercera persona del singular, como término de un complemento directo" (TE, 240). Kasu markak hartzen dittu: berak, berari, [bere / beran]*, berakin, beretzako / beretzat / beretako, berandako / berantzat eta abar. Instrumentala daukan formia (berez) esanguraz bastante lexikalizauta daguan ezkero, aparte laga da. |
| Esteka | |
| Oharrak | Bere eta beran ez dira bardiñak. / "Eibartarren ahozko solasaldietan forma biak (beran eta bere) nahasian erabiltzen dira, lekukoen idiolektoen arabera forma bata ala bestia gehiago edo gutxiago. Nerea Aretaren ikerketen arabera (Areta, 2003), bere da aldaerarik erabiliena, lekuko guztiek baitarabilte gutxi edo asko; baina beran forma ere lekuko guztiek ezagutzen dute eta baita erabili ere. Haren izenordain arrunta gutxi erabiltzen da, beste bi formek lekua jan diotelako. Mendebaleko euskalkietan orokorra da joera hori" (EE, 175-176). Laugarren adibidia berridatzi egin da. |
| Ikusteko | bere. |
Adibideak
| Bera etorriko zala hodetan, bere aingeruegaz, onak eta txarrak erabagitzera. | Que él vendría sobre las nubes, con sus ángeles a juzgar a los buenos y a los malos. | TE | |
| Kendu zetsezen eskubide guztiak eta bera katiegaz eruan eban kerizpera. | Le privaron de todos sus derechos, y con cadenas le llevaron a la sombra. | TE | |
| Berak esandako gauzia da esan detsutena. | Lo que te he dicho es cosa que lo dijo él. | TE | |
| Hori zeregiñori ein deixala berak. | Esa labor, que la haga él. | TE | |
| Etxekalte aterpebako bat zan, esaten ebana Eibar erdixa zala berana. | Etxekalte era un sin techo que decía que medio Eibar era suyo. | TE | |
| Beretzako beria, bestiena erdi bana. | Lo suyo para sí; lo de los demás, a medias. | TE |