Landaren inguruko berbak


keixa baltz [gerezi beltz]. iz. (TE). Tipo de cereza oscura. Keixa baltzari harrak eitten jakoz.


laukantoiko. iz. (TE). Variedad de manzana. Laukantoiko sagarrak ekarri detsuraz, ein zestasun mesedian ordez. Ik. bost-kantoi.


berdetza. iz. (ETNO). Fronda, follaje. Tomate, patata, pipar, eta antzeko landaren ostrotzia, orri pillo berdia. Ik. orritza, ostro, ostrotza, berde, mastra, mastratza.


lasta-zehe. iz. (ETNO). Paja troceada.


baso-bedar [baso-belar]. iz. (TE). Herbazal, vegetación silvestre. "Herbazal de los terrenos no cultivados" (TE, 225). Orduan, baso-bedarrak beteko dittu gaurko uri haundixetako kaliak.


maaxa. iz. (TE). Especie floral. Gaur egun Kalamua izenaz ezagunagua. / "Planta vivaz silvestre que da nombre a Maaxamendi" (TE, 550). Kalamua, "Maaxa-mendixa".  Eibarko toponimoen zerrendan: Kalamua / Maax.


2 . apartau, apartatze [apartatu]. du ad. (ETNO). Seleccionar los granos; separar los granos buenos de los malos y de la suciedad. Urkuldu osteko biharra: babak, bababaltzak, lentejak... onak hartu eta txarrak ganauei emoteko (edo botatzeko) apartatzia.


goizgaztaiña. iz. (ETNO). Castaña tempranera. Klaserik onenetakua; 3 ale lokotzeko eta haundixak daukazena. Ik. gaztaiña, goixagoko.


10 . buru. iz. (NA). Mazorca, panoja de maíz. Gure amamak eta, zer?! Pentsaizu zela bizi zian, trankil bizi zian, trankil! trankil! Biharrak eitten zianian, artua bakizu, burua? batu buruak kanpuan, ero soluan, ekarri burdikaria, itzuli zerian, ganbaran! -ganbarak be ederrak danian orduan- eta afaldutakuan, auzora, txandan! auzora, zuritzera; eta hantxe, horas muertas hantxe, kontuak kontau eta han.... Ik. artaburu.


artamaluta (arto-maluta). iz. (TE). Envoltorio de la mazorca de maíz, caloca. "Las capas coriáceas que cubren la panoja" (TE, 171). Arta-malutiagaz bete ondo lastamarraria, eta ez dago ha lako oge bigunik. / Arta-maluta mihetzenak gordetzen ziran takorrixa batzeko.  (Ibilt 189)