Landara izenak | Eibarko euskara

aitona-bedar. iz. (ETNO). Agrimonia (Agrimonia eupatoria).

arantza zuri. iz. (ETNO). Espino albar (Crataegus monogyna). Ik. elorri zuri.

baso-krabelin (basa-krabelin). iz. (ETNO). Clavelina (Dianthus monspessulanus). Toponimixako Krabeliñ izena hortik ete dator?

enano-gaztaiña. iz. (ETNO). Castaño de indias, castaña pilonga (Aesculus hippocastanum). Ik. indi-gaztaiña.

garbantzu (garbanzu, garbantzo). iz. (ETNO). Garbanzo (Cicer arietinum).

garbantzu-egun. iz. (ETNO). Comida con invitados, banquete. Konbidauntzia hamen askotan esaten zan "garbantzu-eguna". Ik. konbidautza, ondra-bazkari.

ihi. iz. (ETNO). Junco (Juncus effusus). Ik. zuma.

aillorba [ailorbe]. iz. (TE). Alholva (Trigonella foenum-graecum). "Una de las especies forrajeras que se siembra en nuestra tierra para alimento del ganado" (TE, 129). Aillorba usaiña dauka esne honek. / Ezagun da behi horrek aillorbia jan dabena, esniak berorren gustua daka-eta!.

kiru. iz. (ETNO). Retama (Genista hispanica, Cytisus sp.). "Cierta retama, cuyas ramas son buenos combustibles" (AZ, 642). Otia takarra da, arantzaz josittakua. Kirua bedarra letxe da, biguna, eta lora horixa, lora edarra eukitzen dau. / Kiruak leka txikixa emoten jok, zozuak jaten jok. Ik. gisats. Izen ezaguna da Eibarren, baiña landara desbardiñak izendatzen dira berakin: Genista, Cytisus... Izan be, talde bateko landarak dira, erderaz retama izenez ezagutzen diranak eta erreza da nahastia.

Inaxio Elizegi (CC: By-Nc-Sa)

ebagi-bedar [ebaki-belar]. iz. (TE). Árnica (Chelidonium majus / Arnica sp.). "Planta curativa que se aplica a las cortadas" (TE, 297). Óstera juan zaittez eta ekarrirazu ebagi-bedarra, ebagixa ein dot eta. / Ebagi-bedarrak, arnikian bestian osatzen dittu ebakixak. / Ebagi-bedarraz botikia egitten dau gure amamak. Ik. arnika, bronkixo-bedar, iodo-bedar. "Arnikia. Entra en el léxico común, aunque entre las plantas medicinales conocidas del vulgo está el ebagi-bedarra, que sustituye al árnica" (TE, 160).

mendafin (mentafin, bendafin). iz. (ETNO). Hierbabuena (Mentha piperita). Oso antzerakuak dira bixak, batania eta mendafiña. Baiña igartzen da, zein dan zein. Bai, mentak asko dagoz, 2 edo 3 diferentiak bai. Baiña usaiña ona beti. Lehen armarixuetan-eta ipintzen zan, usain gozua emoteko; ohian be bai. Kokua hiltzen dau horrek. Ik. batana, menta-bedar. "Ohepian sartzen zan" (AN).

Aurkibidea

Babesleak

Saioaren hasiera