Koko izenak


uzan (urtzen). iz. (ETNO). Sanguijuela (Hirudo medicinalis, eta beste batzuk). Ik. ur-buztan, odol-buztan.  urtzen aldaeria Agiña-San Roman aldian Trunboik jasotakua.


begixak ataratzeko [begiak ateratzeko]. iz. (TE). Libélula. "Especialmente la Aeschena grandis" (TE, 234). Begixak-ataratzekuak ur onduan ibiltzen dira, uretan sortzen diralako. / Izena ez jakixat horrek zelan daken, baiña guk umetan begixak ataratzekua beti; horrek potzuetan... bueno!. Ik. sorgin-orratz.


kokobiribil. iz. (ETNO). Cochinilla (Armadillidium vulgare).


zomorro. iz. (TE). Gorgojo; insecto de cereales y legumbres. Uzta erdixa, zomorruak jan dau aurten. Ik. koko, koko, baba-koko, burburixo, momorro.  1.koko arruntagua zomorro baiño.


3 . orratz. iz. (ETNO). Libélula. Ik. begixak ataratzeko, sorgin-orratz.


3 . koko. iz. (TE). Animal articulado. "zool. Rama de los articulados" (TE, 494). Kokuen klasiak dira: sei-hankakuak; zortzi-hankakuak eta zortzi hanka baiño gehixagokuak. Ik. sei-hankako koko, zortzi-hankako koko.  Pluralian: kokuak.


© Gorka Ortega
momorro. iz. (ETNO). Bicho. Ik. koko.


2 . koko. iz. (TE). Gorgojo; insecto de cereales y legumbres. "Baba-baltzan kokua" esaten zetsen Eibarren ezagun bati. Ik. zomorro, baba-koko, burburixo.  Sinonimua baiño berba normalagua da. / "Más común en Eibar" (TE, 741).


zortzi-hankako koko. iz. (TE). Arácnido. Kokuen klasiak dira: sei-hankakuak; zortzi-hankakuak eta zortzi hanka baiño gehixagokuak. Ik. koko.  TEk holako zenbaitt berba dakaz jasota: kokuak (artrópodos), sei-hankako kokuak (insecto), zortzi-hankako kokuak (arácnido), txirlak (molusco)... (ETNO).


A. Sarasua (CC-By-SA)
masma-etxe [marasma-etxe]. iz. (TE). Tela de araña; telaraña. Masma-etxez betetako sapai batera eruan giñuezen. / Masma horrek pare bat euli daukaz harrapauta beran masma-etxian. Ik. amaraun, masmaratxa, masma-zulo.  Sare itxurakueri esaten jakue masma-etxe; sare itxurarik ez daukeneri, amaraun.