Jolas eta jokuak


burroka. iz. (TE). Jugar al burro. "Juego de muchachos, que consistía en que uno se pusiera de burro junto a la pared, para que le fueran saltando encima los demás, hasta que se deshiciera el racimo" (TE, 279). Burroka jarduntzen genduan konzejupian. Ik. astoka, astoka-txitxaka, txorromorro.


A. Sarasua. (CC-By-SA)
zinbili-zanbulu (zablu, zaburu, zibili-zabulu, zibili-zaubla, zibiri-zaure, ziburi-zaburu, ziburu, ziburu-zaura, zinbiri-zanbulu) [zabu]. iz. (TE). Columpio. Ziburu-zauria jarri dabe ostian, umien jolaserako. Ik. txintxaun.  Aldaerarik arruntenak zibili-zabulu, zibiri-zaburu eta bixon sinonimua: txintxaun.


5 . bero. interj. (ETNO). Caliente-caliente; andas bien, andas cerca. Jolasetan zeozeren billa dabillenari esaten jakona ondo doiala aitzen emoteko. Anton. hotz.


2 . txirringa. iz. (ETNO). Juego en corro. Jokua da. Erdixan egoten zan bat begixak tapauta eta harek harrapatzen dabena berantzat. Ha barrura gero. Ik. txirringa, arimian salto, txilindruan.


afariketan ibili (afariketan jardun). esap. (TE). Actuar como niños; actuar sin responsabilidad, andar de cachondeo. "Se dice también así, cuando los mayores, faltos de juicio o seriedad, parece que actúan como niños" (TE, 109). Afariketan ibilli haiz ala, horretara agertzeko? / Gauzia benetan hartu biharrian, afariketan jardun dabe.


tarrua joten (tarruak joten). iz. (TE). Juego de niños, que se jugaba con la boina del que se la quedaba. "Juego infantil que precedió con mucho al fútbol. La pobre boina del castigado, recogida como una pelota, hacía de balón y el juego consistía en mantenerlo fuera del alcance del dueño, dándole con los pies entre todos los que intervenían en el juego" (TE, 671). Neguan, eskolara aurretik, tarruak joten eitten genduan. / Haintxe eitten genduzen gure erromerixa guztiak, zerian, Errebaleko pasialekuan. Fubola, orduan ez eguan fubolik orduan epokan, baiña tarrua joten! Tarrua zan... txapela biribildu, bai? ta ostikoka batera ta bestera. Holaxen dibertitzen giñan!.


oholuts. iz. (ETNO). Fallo de no acertar sobre la madera en el lance de la bola. Boletako berbia da, oholian ez jotian hutsa. Ik. bóleta, erdikuts, gaiñuts.


3 . tema. iz. (ETNO). Voz usada en el juego a pillar. Jokuetako berbia da, harrapatzen esatekua.