Aberiak


askai. iz. (NA). Parte de la cuadra en donde se tumba el ganado. Azkenian, esne dana askaixan behera juan zan.


1 . ur-txakur. iz. (TE). Perro de aguas. Ur-txakur batek zuzen-zuzen eitten zittuan mandatuak.


1 . karen. iz. (ETNO). Placenta. Umia euki ondoren botatzen dan mintza, ume ondokua; lohixa. Ik. lohi.


otso-txakur. iz. (TE). Perro lobo. Ruff zan etxera agertu jakun otso-txakur bat, oso leixala eta etxe-gordetzaillia.


tinko. iz. (ETNO). Estaca, palo. Erromarak, itxitturak eta antzerakuak eusten dittuan egur zatixak; baitta ortuan landareri (tomatia, babak...) zuzen hazi deittian aldamenian ipintzen jakuezenak be (ETNO). Gero tinkuak sartu bihar douz tomatiei eusteko. Ik. hesola.


1 . kale-txakur. iz. (TE). Perro callejero, abandonado. Ik. txakur.


txahala egin. esap. (ETNO). Parir [la vaca].


© Marivi Elustondo
1 . txakur. iz. (TE). Perro (Canis familiaris). Txakurra da, gizonan lagun diran animalixen artian, leixalena. / Sapai baztarrian neretzako ta nere txakur honentzako lain leku ba ete dozun preguntau nahi netsuke. (Zirik 118). / Esr. Iñuzente potente, txakurran buztana tente! / Esr. Txakur gosiak artua amets. Ik. kale-txakur.


apotu, apotze. du ad. (ETNO). Cruzar cerdos; inseminar cerdas. Txarri emia apotu, apua bota. Ik. altan egon, iskotu, kastigau, ume eske egon, adarittu, iskua bota, beteta egon, zaldittu.


1 . aska. iz. (TE). Pesebre, artesa. Korta bateko askia haren kumia, Erregien Erregia izan arren. / Pentsua askara bota bihar da, ez lurrera. / Askak lehen egurrezkuak, tapekin. Lehen hau sukaldia, ez dok?. Ta hor ganau illaria bertan. Tapia ipintzen zuan, holan korritzekua. Ta askian gaiñian egoten zuan askaburua: ganbelak hantxe gordetzen zittuan. Tapia zabaldu ta jaten ebenian, ganbelia "tak!" bixamunerako edo illuntzirako. / Laugarren pisotik kalera jausi zan, beste bihargin batzuek masia eitten euazen askara. (Zirik 75). / Esr. Askiak darabil eskia... Ik. arzara, ganau-aska.