Eibar aldeko hiztegia
ugal [uhal]. 1 . ugal (ubel) [uhal]. iz. (TE). Correa; cinto. Haren aittak, sarrittan erabilli bihar izaten eban ugala. / Txapelak barrukaldetik daroian ugalakin gerriko bat egittia. (Zirik 116).
2 . ugal (ubel) [uhal]. iz. (TE). Correa de transmisión; cinta (de transmisión). Makiña eta sistema batzuetan mogimentua burpil batetik bestera transmititzeko erabiltzen dan elementua (ETNO). / "Correa de transmisión" (TE, 703).
Lehenago, makiña guztiak ziran ugalakin . / Ugala sartzerakuan, poleiak hartu dau eta besua hausi detsa. / Ugala, estuegi apurtu, eta nasaiegi labandu. Ik. polea. ugala sartu. esap. (TE). Meter la correa. "Meter la correa en la transmisión" (TE, 704).
Akabatzailliak, ugala sartzen, miñ hartzen eben sarri. ugalak urten. 1 . ugalak urten. esap. (TE). Salirse la correa. "Salirse la correa (y pararse la máquina)" (TE, 704).
Hor pareko makiñiori geldittu egin jakuk gaur goizian, ugalak urten detsalako. 2 . ugalak urten. esap. (TE). Trabarse; salirse del tema . (Irud.)Berba barik geratu, jarduna moztu; antxiña, abadiak mezetan.
Sermoiari ekiñ eta berihala, ugalak urten zetsan. |