Bilaketa aurreratua
- a b d e f g h i j k l m n o p r s t u x z
laba [labe].
1 . laba [labe]. iz. (TE). Horno. Lehenago, baserri guztiak eben euren labia, ogixa eta artua eitteko. / Pirometruakin ikusik labia zenbat graduraiño berotu dan. / Laba onduan bai bero; eran be bai gero.
2 . laba [labe]. iz. (TE). Panadería.
A. Sarasua (CC-By-SA)
laba-ataka. iz. (ETNO). Portillo del horno.
laba-txirtxil.
1 . laba-txirtxil [labe-txirtxir]. iz. (TE). Grillo doméstico. Laba-txirtxillak, Gabonetan be, ixildu gabe kantatzen dau.
2 . laba-txirtxil [labe-txirtxir]. iz. (ETNO). Cucaracha (Blatta eta Blattela generuak). Ik. kukaratxa.
labakada (labakara). zenbtz. (JSM). Horno lleno, horno repleto.
labako. iz. (JSM). Hornada.
labaldi. iz. (ETNO). Hornada. Ik. agoialdi, galdaldi.
laban [labain]. izond. (TE). Resbaladizo,-a, deslizante. Gure kale aldatsa, izotzegaz, oso labana egoten zan. / Aingiria labana dala! (Zirik 101).
laban egin [labain egin]. du ad. (TE). Resbalar, patinar. Eskillaretan laban einda jausi zan beheraiñok. Ik. irrist egin, labandu.
laban-laban [labain-labain]. izond. (OEH). Completamente resbaladizo. Aingira guztien bezelako laban-labana. (Zirik 101).
labaña.
1 . labaña [labana]. iz. (TE). Navaja de afeitar. Labañiakin ebagi zetsan arpegi guztia.
2 . labaña [labana]. iz. (ETNO). Cuchilla para el picado. Damaskiñau bihar dan gaiñazala pikatzeko (arraixatzeko) erreminttia. Gurutzauta eta bertikalian pikau bihar da labañiakin damaskinau bihar dan piezian gaiñazala.
labandu, labantze ( labandutze) [labaindu]. da ad. (TE). Resbalar, patinar. Ez da gatxa, gaurko mundu zoro honetan, behiñ edo behin labandu eta jaustia. / Suertau jatan danen aurrian labandutzia, eta millagroz ez nintzan jausi. / Izotzak dakar bidiak labantzia. Ik. irrist egin, laban egin.
labankada [labainkada]. iz. (TE). Resbalón, patinazo. Labankada haundixa izan zan, sasoi hartan gauzia merkatzia. / Bere on-eiñan sarixa izan zan, aurreran, bizi guztian, emazte ondo-urtenak labankada arriskotsu haretatik, ez ebala euki begirik bere senarrantzat baiño. (Ibilt 465). Ik. irristada, larrapastada.
labankizun [labainkizun]. iz. (TE). Lubrificante; deslizante. Antxiñako makiñetarako labankizuna, jaboi-ura.
labari.
1 . labari. iz. (TE). Panadero; hornero,-a. Eibarko labarixan seme bat deportista entzuna izan zan. / Ibillilarixa, errotarixa, labarixa, ehitzarixa. Ik. ogigin.  Eibarren hau sinonimua baiño gehixago erabili izan da, forma "Común" da (TE, 584).
2 . labari. iz. (ETNO). Hornero,-a. Labiaz arduratzen dan bihargiña. Zenbat izardi eta bero-galda hartu bihar izaten daben labarixak; horretxek ekartzen jetsek goixago zahartzia.
Labasatarra. gatxiz. (TE). Labasatarra (apodo). Eibarren baziran Labasatarranekuak.
labasu (labako-su). iz. (ETNO). Hornada. Bai, ogixa be harrotzen laga bihar da labasua egitteko. Oria eindakuan, ba, ontxe harrotu da eta labia erreta badago, ba, di-da!, ogixak ein eta sartzeko.
labetxe. iz. (ETNO). Caseta del horno. Labia etxe kanpuan daguanian, bere inguruko etxetxua: txabolia, teillatupia...
labore. iz. (ETNO). Género de la huerta y sembrados. Soloko generua: garixa, artua, patatia...
labrau, labratze. du ad. (ETNO). Labrar la tierra, arar. Atxurrakin, ariakin, bostortzakin edo makiñiakin lurra labratzia. Giro dago eta hori etxazpixori labrau biharko dogu.
labur. izond. (TE). Corto,-a; breve. Ez da laburra nik hartu doran zeregiña. Anton. luze.
laburtasun. iz. (TE). Cortedad, limitación; torpeza, ignorancia; ingenuidad. Haren laburtasunak, ordubete eskatzen eban gauzarik errezena aittutzeko.
laburtu, laburtze ( laburtutze). da/du ad. (TE). Acortar(se), abreviar; reducir, disminuir. Aurretik laburtu jakoz gonak, mari-bandera hari. / Laburtutzia gura genduke geure katiu denboria. / Lehenengo bihargiñen soziedadiak, jornalak jasotziari baiño indar gehixago emoten zetsen orduak laburtziari. Ik. moztu.
lafiau (lapiau), lafiatze (lafiautze) [lafiatu]. da ad. (TE). Emborracharse. Mozkortu. Zapatu guztietan lafiautzen da. / Horrek harrapatzen jittuk harrapatzekuak! beti lafiauta dabik. / Asko edan eta lafiau egin da ederto / Hik asko edaten dok eta aspaldixan lafiauta habil. / Astelehen guztietan erdi lafiauta biharrera juaten zana. (Zirik 75). Ik. mozkortu, ple-ple egin / egon.
lafio. iz. (IL). Borrachera. Mozkorra. Demaseko lafiua daka, koskia be igo ezinda dabil. / Ha zelako lafiua harrapau eban atzo Ramonek!.