Eibar aldeko hiztegia
egin (egiñ, eiñ, ein, in, iñ), egitte (eitte, eitxe, etxe, itxe). du ad. (TE). Hacer; construir, fabricar; ejecutar; obrar. Bazenkizu zer egin dozun... / Ondo eiñ ein bihar dan guztia, onerako bidia. / Pentsau eta eiñ; hasi eta eiñ. / Esaten dozuna eingo dot. / Zer eiñ dozu nere elastunagaz? (Ibilt 458).
/ Esr. Esatiak ez dau balio, eittiak baiño. Ik. onik egin ez, obrau, neriak egin. TEn sasoian "En Eibar, comúnmente se usa la forma sincopada eiñ, con todos sus derivados" (TE, 302), eiñ "común en Eibar" dalako (TE, 307). Gaur egunian iñ aldaeria be sarri entzuten da, eta egiñ forma osuena alfabetizautakuen ahotan entzutekotan. Ahozko jardunian, fonetika sintaktikua dala eta, konsonante sudurkari bako formak be erabiltzen dira (ei-eban, ei-ban, i-ban...). Horregaz gaiñera, e(g)iñ aditz perifrasisetan sarri erabiltzen da. TEk holan azaltzen dau: "Se usa como auxiliar para componer infinidad de verbos que toman o acentúan de esta manera su naturaleza transitiva" (TE, 307), eta ejenplurako: Putz eiñ; barre eiñ, negar eiñ, ukat eiñ, lan eiñ, eta abar = "Soplar, reir, llorar, sucumbir, trabajar, etc." (TE, 307). Guk holakueri aparteko sarreria emon detsegu.
egin barri [egin berri]. izond. (OEH). Reciente, recién hecho,-a. Bizkai Gipuzkoetan obispuak egin barrixak ziralako. (Zirik 99n).
egin egitte aldera (eiñ eitte aldera). esap. (TE). Hacer por hacer. "Para denotar las cosas que se hacen sin fe y entusiasmo" (TE, 308).
Eiñ eitte aldera jardun eban egun guztian, ezer zuzen atara barik.
egiña egin (eiña eiñ). esap. (TE). A lo hecho, pecho. "Para significar que lo hecho está hecho irreversíblemente" (TE, 308).
Eiña eiñ, eta ez da hori itxuliko dabenik.
egiñak egin (eiñak eiñ). lok. (EEE). A pesar de todo lo hecho, así y todo; lo hecho hecho (está). Taillarretan zihar ibili naiz baiña, eiñak eiñ eziñ izan dot billau. |