Eibar aldeko hiztegia
urtzaille (urtzailla) [urtzaile]. iz. (ETNO). Fundidor. Lehengo oletan, burdingaittik edo miatik eta egur-ikatzakin, burdiña hutsa eta agoia sutegixan lortzeko zeregiña daben olagizona. Urtzaille bi izaten ziran, txandaka, sutegixan arduradun eta bakotxak labaldi bat zaintzen eban. Labaldi bakotxa lau ordukua. Gaurko taillarretan, galdaketan metalak urtzen diharduan bihargiña. Esaten da barriz "Urtzaillia", zeren urtu eragitten daben mia sutegixan. (...) Urtzailliak bete bihar dau sutegixa miaz; ezarri bihar dan ikatza; eta egin, bihar dan guztia, agoia ataratzeko prestau artian. (...) Halan, igunpian eta maillupian apaintzen dau agoia urtzailliak; gogortu eta txikitzen dau, eta (...). Amaittu dabenian, urtzailla agoia zaindu dabenak, esan dogun bihargintzia, doia lotara gura dabenian; eta hartzen dau bigarren urtzailliak beste agoi eta eginkizunen arazo eta arduria. Ik. galdari. |