Eibar aldeko hiztegia
Bilaketa aurreratua
- a b d e f g h i j k l m n o p r s t u x z
santu.
etxerik etxe ibiltzen dan santua (San Kristobal)
© Jaione Isazelaia
1 . santu. iz. (TE). Santo,-a. Elixako Santuak, munduko probatzietan irabazle urten ebenak. / Senarrak, oso osatu gurarik haren benetako gaitza, esan zetsan afaittarako konbidau ebala fraille sermoilarixa, bere deboziñoko santua. (Ibilt 464).
2 . santu. izond. (TE). Santo,-a. Sagraua dana, beneragarrixa. Jaunan mendi santua, Sion.
3 . santu. iz. (TE). Estampa, imagen; ilustración, dibujo, foto. "En Eibar se ha dicho así de todas las ilustraciones en papel impreso, seguramente de cuando no las había más que de carácter piadoso" (TE, 647). Emoirazu liburu hori, santuak ikusi deixorazen. / Zine modurako makiña bat ingirau eben, nok daki nundik; zulo batetik begiratuta santuak ikusten zirana. (Zirik 44). / Hi, makiñia aberixau ein dok eta ezin juat santorik pasau. (Zirik 46).
4 . santu. adlag. (TE). Todo el santo (para enfatizar). "Adjetivo con que se subraya la duración en adverbios de tiempo" (TE, 647). Sekula santuan ez da etorriko ardi galdu hori. / Egun santu guztian bere zain nago hamentxe. / Goizaldera, sekula santuan, etxeratu ziran errondalarixok. / Atxolin ta Irurixa ziran lagun bi ordu santu guztiak alkarrekin pasatzen zittuenak. (Zirik 10).  Beste zeozen onduan erabiltzen da, berak edo albokuak inesibo markia dabela: "Sekula santuan [sekula santan]", "Egun santu guztian /egun guzti santuan"...