Eibar aldeko hiztegia
galbahe (galbahi, galbara). 1 . galbahe (galbahi, galbara). iz. (TE). Cedazo; criba; tamiz; cernedor; harnero. Garixa bahetzeko erreminttia. Hondo saredun eta zulodun tresnia, tamaiñu desbardiñetako pieza zehiak eta zatikixak apartatzeko erabiltzen dana (ETNO).
Galbahi zehiagaz iralgittu biharra izaten dau arturunak, taluak eitteko. / Ore-mahixan gaiñian, alde batetik bestera, langia ipintzen zan. Eta langa gaiñian, galbahixa. Hortxe erain galbahixa, ezker-eskuma, gogor, eta uruna ore-mahai barrura jausten da, eta zahixa galbahian geratzen da. "Eralgi" esaten jakon horri, uruna garbittu, zahixa, garixan zikiña kendu eta urun garbixa laga, ogi zurixa egitteko. / Galbahiakin torlojo zehiak apartatzen hasi da mutilla. / Galbahi zehe batekin hobeto apartauko dittuk. / Galbahia, pasatzekua babak! Baba txikixak eta, pasatzekua; eta bestiak, ederrak, han gaiñian. Bai. Ba, gurian baeban nunbaitten hondokiña, baiña ez dakit nun dan. Haria pasatzeko eta, hamen obran, ezta? Galbahia da ha be. Eta zera!, sikatzeko zerak be bai, intxaurrak sikatzeko ederra da, e? / Galbahiakin garixa astintzen. (Ibilt 474).
/ Galbahiagaz be ura, barrittan.
Ik. bahe, ikatz-galbahe, pasau, ikatz-bahe, barrittan. Artikuluakin, galbahia egitten da. Taillarretan be berori berbiori erabiltzen da, pieza zehiak apartatzeko tresnia izentatzeko.
2 . galbahe (galbahi). izond. (TE). Perezoso,-a; vago,-a. Mutill hori galbahi osua dozu. / Galbahia baiño be alperrua zan. Ik. alper. galbahian pasatzeko premiñia izan / euki. esap. (EEE). Necesitar corrección o mano dura . Norbaittek joera txarrak edo okerrak kentzeko premiñia izan.
Horrek be bajakak ba galbahian pasatzeko premiñia.
Ik. pasau. |