dote. iz. (TE). Dote, caudal que con este título lleva la mujer al matrimonio. Alabian dotia ordaintzeko, etxia hipotekau eban. dotedun. izond. (TE). Que tiene dote; con dote. Dotedunan billa zan, eta halakoren baten topau eban bat bere zorigaiztorako. dotezale. izond. (TE). Cazadotes. "Cazador de dotes" (TE, 294) Dotezalia demoniua, baiña beti ez zetsan ondo urten ipoiñ horrek. dotore. 1 . dotore. izond. (TE). Elegante, distinguido,-a; excelente, bueno,-a. Jantzi dotoria, neska dotoria, etxe dotoria, afari dotoria. / Jantzi barri dotore harek. (Zirik 85). / Norbaitten lepotik afari dotoria ein eban. (Zirik 37). 2 . dotore. adlag. (TE). Elegantemente, con elegancia; distinguidamente. Dotore agertu da, Ameriketan urte batzuk einda. dotoretasun. iz. (OEH). Elegancia. Nundik norako diruekin jarabik gure andriak hainbeste dotoretasun? (Zirik 68). dotoretu, dotoretze ( dotoretutze). da/du ad. (TE). Poner(se) elegante, adornar(se), embellecer(se). Dotore edo dotoriago bihurtu edo jarri. Alargundu dan ezkerik, dotoretu ein da. / Bihar eban apur bat dotoretutzia, hain neska politta zanetik. / Aspaldixan dotoretziari emonda dago. / Alabia ezkontzen danetik, dotoretu dabe etxia. dotoretxo. izond. (OEH). Dim de "dotore". Gona hau beti izaten da etxian erabiltzen dana baiño dotoretxoagoa. (Zirik 28n). Dotoria. gatxiz. (TE). Dotoria (apodo). Eibarren baziran Dotorianekuak. dotriña [dotrina]. iz. (NA). Catequesis; catecismo. Mutikoskorra guria dotriñara juaten da, eta auzokuak hartu eta berak ekartzen dau gero etxera. / Hurrengo egunian juan zan dotriñara. (Zirik 79). dozena. iz. (TE). Doce; docena. "Fraileen dozena hamabikoa izan beharrean hamairukoa omen da. Fraile-katillua ere ohizkoa baino handiagoa izaten da" (EEE, 34). Fraillien dozenia, hamairu. / Emoixozu apur bat gehixago; badakizu, fraillien dozenia, hamairu. dozenerdi [dozena-erdi]. iz. (TE). Media docena. Dozenerdixa bost kuarto eta dozenia errialian. draga. iz. (TE). Freno; galga. Bildurra da okerrerako daukagun berezkuan dragia. draga-egur. iz. (ETNO). Mecanismo accionador del freno. Dragiari emoteko zirixa. Ik. draga-zotz. draga-zotz. iz. (ETNO). Mecanismo accionador del freno. Dragiari emoteko zirixa. Ik. draga-egur. draga-zulo. iz. (ETNO). Orificio para vara de freno. Burpillak dragiandako daukan zulua. dragatz. iz. (AZ). Machete, cuchilla para desmenuzar argoma. Ik. aixotz.  Azkuek Eibarren batu eban arren, gaur egunian dragatz ezezaguna da Eibarren. Biharbada gaur egun aixotz izenakin ezagutzen dogun tresna bardiña izan leike. (ETNO). dragoi. iz. (TE). Dragón. Damaskiñuan ein dogunok, hamaika dragoiren itxuria ataratakuak urriakin. drama. iz. (TE). Drama; tragedia. Kinzenia galdu jokuan tabernan eta gaur be dramia dago ziur haren etxian.  Gaur egunian ez da hainbeste entzuten, baiña TE-n sasoian "Voz frecuente en el léxico de Eibar" (TE, 295) zan. dranga-dranga [danga-danga]. onomat. (OEH). (Onomat) indica que se bebe a grandes tragos. Txanbolin, harrittuta gelditu zan Kaporalak ura dranga-dranga nola eraten eban begira. (Zirik 57). Ik. dzanga-dzanga. drau. onomat. (ETNO). Fuerza e improvisación, onomatopeya. Derrepentekua eta gogorra, indarra aitzen emoten dau. Jo eta drau!. Ik. bra, bri-brau, ras. dri-dra (di-da) [di-da]. onomat. (TE). Proceder con decisión. Zirt edo zart erabagi (ETNO). / "Onomatopeya con que se declara la resolución de proceder drásticamente" (TE, 295). Dri-dra!, ez goiaz gehixago itxaintxera, eta guazen hamendik. / Beste barik, berihalaxe, di-da! egiñ eban eta kitto!. dringi-drango. onomat. (AN). Estruendo, ruido. Zarata haundixa. [...] edo trumoi dringi-drango zatarren batek ez deixon hutseratu.(Ibilt 26). dringili-drangala. onomat. (ETNO). Andares torpes (onomat). Ibillera baldarra; zabuluka dabillen beste edozer be izan leike. Ha mutil kankallua "dringili-drangala" dabil. Ik. tikili-makala. drist. onomat. (ETNO). Lengüetazo (onomat). Miezkatzia, esate baterako ganauak adurra darixola daguazenian miña atara eta dana xurgatzen dabenian. Drist! eta barrura!.

da dangateko deika derrigor diadarka disdira dote droga dun