sinisdun (siñisdun) [sinestun]. izond. (TE). Creyente. Sinisdunak eta sinisgabiak bakian bizi dira naziño honetan, nun relijiño guztietakuak diran. sinisgabe [sinesgabe]. izond. (TE). Que no cree, que no tiene fe, no creyente; agnóstico,-a. Sinisgabiak eta sinisdunak, beste leku batzuetan obra on askotan lagun izaten dira. sinisgatx [sinesgaitz]. izond. (TE). Incrédulo,-a, escéptico,-a; difícil de creer, increíble. Sinisgogorra; baitta sinisteko gatxa dana be. Santo Tomas, Didimos, sinisgatxa: gauzak ikusi eta ikutu biharrekua sinisteko. Ik. sinisgogor, sinistuezindako. sinisgogor [sinesgogor]. izond. (TE). Incrédulo,-a. Sinisgogorrak bere ondoren ziran gaizki gurarik, kristau ein zalako. Ik. sinisgatx. siniskera [sineskera]. iz. (TE). Fe, culto, creencia. Fedegabia esaten doguna, askotan fedetsua beste siniskera batzuetan.
/ Siniskeria zetsen Ama Illargiari.
Ik. fede, sinismen. siniskor [sineskor]. izond. (TE). Crédulo,-a, confiado,-a; ingenuo,-a. Baserriko jendia siniskorra da; horregaittik irauntzen dabe ondiok be sorgiñ ipoiñak euren artian. sinismen (siñismen) [sinesmen]. iz. (TE). Fe; creencia religiosa. Zer zan gure arbasuen sinismena? Ik. fede, siniskera. sinistu (siñistu), siniste (sinistutze) [sinetsi]. du ad. (TE). Creer. Zerbaitt benetakotzat onartu; zerbaittetan eta norbaittengan fedia izan. / "Credo quia absurdum" (TE, 658).
Jentill arteko emakumian alabia osatu eban Jaunak, sinistu ebalako (Mat. 15. 21 eta jarraikuak). / Fedia da, batzuk diñuen letz, ezin izan laikezela dirudixen gauzak sinistia. / Fedia da, Elixian araura, ikusten ez dana sinistia. siñistia be. esap. (EEE). ¡No me lo puedo creer!, ¡ver y creer!. Txanboliñ harrittuta geldittu zan. Kaporalak ura dranga-dranga nola eraten eban begira... Siñistia be! siñistiak be kontuak euki. (EEE). Como para no creer, increible. Harritzekua danian zeozer edo ez sinistekua esaten da.
Siñistiak be kontuak jaukaz; holako partidorik ez dok eiñ heure bizi guztian be. (Zirik 30). sinistuezindako. izlag. (TE). Increíble. Sinistueziña. Sinistuezindako gauzia han agertu zana. Ik. sinisgatx. sistima [sistema]. iz. (TE). Sistema, técnica. Kokolek bolatokixan erabiltzen eban sistimia, munduko ekonomista haundixak eurak asmautakua zala pentsatzen zeben.. sits. 1 . sits. iz. (TE). Polilla. Sitsak jan detsa soiñekurik onena. Ik. zeren. Sarri nahastau egitten dira zeren (egurra jaten daben kakalardotxua), eta sits (erropia jaten daben mitxeletia).
sits-bola (sis-bola). iz. (JSM). Bola de alcanfor. Sits-bola barrixak ipiñi dittugu erroperuan, eta hau alkanfor usaiña!. situaziño [situazio]. iz. (OEH). Estado, situación. Sartu zan tabernan bezero onenetariko bat sekulako mozkorrakin da koñak kopa bat eskatu eban. Tabernarixak, dudarik barik haren situaziñua aprobetxatziarren, kopa erdi bakarrik atara zetsan. (Zirik 17).
soblimau (solimao, solimau). iz. (NA). Solimán, sublimado corrosivo. -Ze eraten zaoz? -solimaua!
Gaur egunian ez da erabiltzen brometan baiño.
sobra [sobera]. zenbtz. (TE). En exceso, de sobra. Aspaldi honetan sobra darabigu jatekua. Ik. larregi, gehixegi. sobrante. iz. (OEH). Sobrante; sobras. Plaentxiako sobrantiak. (Zirik 117 tít.; ref a personas).
Askotan pluralian erabiltzen da.
sobrau, sobratze [sobratu]. da ad. (OEH). Sobrar. --Artadi jauna, faltatzen al gare? --Faltatzen ez, sobratzen zagozie. (Zirik 117).
sobre. iz. (OEH). Sobre para cartas. Karta-azala, gutun-azala.
Heldu zan bat azken orduan aintxitxiketan, eskuetan sobria zeroiala. (Zirik 110).
sobrekorsa. iz. (NA). Corsé. Andrazkuen lehengo barruko erropia, gerrittik gorakua. Gero, guk oin sostenak daukauzen moruan, "sobrekorsa" ero ez dakit zer esaten etsen: hametik, hau estu-estu. Gero, berez urtetzen etsan hau estututakuan, eta gaiñera telia be gogor-gogorra. Ik. goruntz, korse. |
Babesleak
