seta de cardo. iz. (ETNO). Seta de cardo (Pleurotus eryngii, P. ostreatus). Pleurotus eringii nahiko ugarixa da Araba-Nafarroa inguruan,
jateko ona, eta gaur egun oso ezaguna, dendetan be saldu egitten dalako
(P.ostreatus). Baiña senderueliaren kasuan moduan, perretxiko honen bertako izenik ez dogu jaso ahal izan.
setatsu. izond. (JSM). Terco,-a, obstinado,-a, tozudo,-a, cabezón,-ona . Alperrik erregutu hari, beriari eutsiko detsa, setatsua da ba. Ik. setati. sikatu, sikatze ( sikatutze). da/du ad. (TE). Secar(se). Euzkittan sikatu naiz uretara jausi eta gero. / Euzkittan sikatu dot soiñekua. / Kosta jaku zapixak sikatutzia, dittugun egualdi bustixegaz. / Udan, zapixak euzkittara atara, eta berihala da sikatzia. Ik. agortu, lihortu. siku. 1 . siku. izond. (TE). Seco,-a, árido,-a. Mendi-illara honetatik harutz, alde oso sikua da. / Mendi sikuren batian edo nahiz desiertuan bertan basamortuak zihar ebillen. (Zirik 18).
2 . siku. izond. (TE). Roñoso,-a, tacaño,-a. Iñor baiño aberatsaua, baiña sikua besterik ez lakua. Ik. zeken, mizkin, zimel, kalder. siku ibili. 1 . siku ibili (siku ibilli). esap. (TE). Estar estreñido, andar estreñido. Lehenago beherakua; oin berriz, siku nabill. 2 . siku ibili (siku ibilli). esap. (TE). Estar sin dinero, andar sin dinero. Aspaldi siku nabil, bolatokira agertu eziñik. sikugarri. 1 . sikugarri (sikuarri). iz. (ETNO). Heno, paja, forraje seco. Ganauei sikatuta jaten emoten jakuezen bedar edo landarak: bedarrondua, lastua, alpapia...
Bai ba!, sikugarrixa neguan emon bihar!. 2 . sikugarri. iz. (ETNO). Material, helecho seco. Ik. azpigarri, etzingarri. sikuna. iz. (TE). Zona seca, lugar o sitio seco. Eta usuak, oiñak jartzeko sikunia aurkitturik, itxuli zan Arkara arrasian, ostro bat ebala pikuan. sikute (sikuta) [sikate]. iz. (TE). Sequía. Aurten, negura arte iraun dau sikutiak. / Sikuta hau hain luzia, benetan kaltegarrixa baserrirako. Ik. agor, agorraldi, sikualdi. silla. iz. (OEH). Silla, asiento. Medikua berba gitxiko gizona zan. Jarri erain detsa silla batian da hasi zan errekonozitzen. (Zirik 56).
Ik. jarleku, aulki. simaur. iz. (TE). Estiércol, abono. Soluak simaurra bihar dau erreme, gauzia ataratzeko. / Jausi zan tranpa-zulotik kortako simaur artera. (Zirik 121).
Ik. ongarri, pekorotz, sats. simaurtoki. 1 . simaurtoki. iz. (TE). Común, retrete. "Lugar de necesidades antes de haber otras instalaciones" (TE, 657).
Simaur-tokira juan da prakak jatxitzera. Ik. kakategi, komun. 2 . simaurtoki. iz. (ETNO). Estercolero, muladar. Simaurra batzen dan tokixa.
simaurtu, simaurtze ( simaurtutze). du ad. (TE). Estercolar, abonar con estiércol. Simaurrez ongarrittu, abonau.
Horrek artuok, jorrau eta simaurtu biharra dauke. / Aza-saill horrek hartuko leuke simaurtutzia. / Ortuan, dittuzun gauzak ondo simaurtziak, asko esan gura dau. simaurtza. iz. (TE). Estercolero, muladar; montón de estiércol. "Depósito de éstiércol" (TE, 657).
Etxiak, orduan, urtebeteko simaurtzia eukitzen eben ostian. sindikatu. iz. (TE). Sindicato. Bihargiñen jasotasunan hasieran gremixua eta soziedadiak izan ziran, eta gero sindikatuak. |