guztizko. izlag. (TE). Total, absoluto,-a; sobresaliente, excelente, relevante. Guztizko ederra, guztizko ikusgarria. Bakarrik, edo beste adjektibo, adberbixo edo izen baten onduan be erabili leike, graduatzaille moduan; gitxi erabiltzen da. guzur (gizur) [gezur]. iz. (TE). Mentira; embuste, falsedad; trola, bola; invento. Guzurrak badau indarra mundu honetan! / Milla gizur begitxantze zorigaiztoko hau... / Heure gizur hori dala-ta lotsari ederra eruan juat. (Zirik 28).
guzur eta abar [gezur eta abar]. esap. (OEH). Mintiendo, engañando; mentira y demás. Guzur eta abar, iñork baño hobeto eitten zetsan harek gustua bere senar itxuorri. (Ibilt 475).
guzur-anpor [gezur-anpor]. iz. (TE). Mentira; bola; trola. "Se dice en Eibar para significar una mentira grande" (TE, 417).
Haren guzur-anporrak siñistuko dittuanik... guzur-aska. iz. (ETNO). Entrada del agua a la rueda. Kunbotik tikiñoian pote edo paletara ura bideratzen daben askia. Burdiñoletako berbia da.
Txinbuak ur-ahua zabaltzen dabenian, guzur-askatik zihar jausten da ura tikiñoian paletara, bira eragitteko. Tikiñoi bakotxak dau bere guzur-askia. guzurra dirudi (gizurra dirudi) [gezurra dirudi]. esap. (OEH). Parece mentira, es asombroso. Tira, tira, gizurra jirurik, hainbeste denporan eskolan ibilli ondoren horrenbeste ez jakitzia. (Zirik 84).
guzurra esan [gezurra esan]. du ad. (TE). Mentir. Guzurrak esaten juan ziran haren urtiak. guzurrezko (gizurrezko) [gezurrezko]. izlag. (TE). Falso,-a; ficticio,-a; fingido,-a. Jaungoiko guzurrezkuak zittuen benetakuan ordez. / Haren ipoin guztiak guzurrezkuak zirala agertu zan . / Gizurrezko izen hori. (Zirik 56).
/ Guzurrezko promesen behian. (Ibilt 486).
Anton. benetako. Ik. asmautako. guzurtau, guzurtatze [gezurtatu]. du ad. (TE). Desmentir, refutar; demostrar que es mentira. Denboriak guzurtau dittu haren esan guztiak. / Hainbeste jende aurrian guzurtatzia, ez zenduan ondo eiñ, nahiz errezoia euki. guzurtegi (guzurtei) [gezurtegi]. iz. (TE). Mentidero; tertulia. Trinketeko Kafia, ez zan guzurtei txikiña. Ik. jardun-leku. TE-n sasoian hau berbiau sinonimua baiño gehixago erabiltzen ei zan; gaur egunian, ez bata eta ez bestia ez dira egunerokuak. guzurtero, -a (gizurtero,-a). izond. (NA). Mentiroso,-a. Guzurtero demasa da Aitor hori! Ik. anpor, anporlari, guzurti anpolari, guzurti, anpor. guzurti (gizurti) [gezurti]. izond. (TE). Mentiroso,-a; embustero,-a ; trolero,-a. Guzurrak esateko joeria daukana.
Antxiñako Baratzan, subia lehenengo guzurtixa. / Guzurti, lapurti, txatxarti, uzkarti... / Azpijaneko guzurti agertu ahal izatia. (Ibilt 487).
Ik. anpor, anporlari, anpor. guzurti anpolari [gezurti anpolari]. iz. (TE). Gran mentiroso,-a, de mentiras grandes; gran embustero,-a. Guzur galantak, haundixak esaten dittuana.
Oiñetatik burura zan, guzurti anpolarixa. Ik. anporlari, guzurti. |
Babesleak
